[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Niczego podobnego ani nie wi-dzieliœmy, ani nie potrafimy sobie wyobraziæ i jest rzecz¹ bezbo¿n¹ czyniæ Jegopodobiznê152.Widzimy Jego dzie³a: œwiat³o, niebo, ziemiê, s³oñce, ksiê¿yc,rze-ki, morza, zwierzêta, które siê rozmna¿aj¹, i plony, które rosn¹153.Wszystkotostworzy³ Bóg nie rêkami, nie w znojnym trudzie i nie uciekaj¹c siê do pomocyjakichœ wspó³pracowników154, lecz dlatego ¿e taka by³a Jego wola i od razu sta-³o siê to w ca³ej okaza³oœci155.Wszyscy powinniœmy Go wielbiæ, praktykuj¹ccnotê.Jest to bowiem najœwiêtszy sposób oddawania Mu czci.23Œwi¹tynia i kultJeden [mamy]156 Przybytek dla jednego Boga — zawsze bowiem podob-ne lubi podobne157 — wspólny dla wszystkich, jak wspólny jest Bóg dlawszystkich.Kap³ani nieustannie pe³ni¹ s³u¿bê Bo¿¹, a na ich czele stoipierwszy z rodu.Ten wraz z innymi kap³anami ma sk³adaæ Bogu ofiary,strzec praw, wydawaæ wyroki w spornych sprawach, wymierzaæ karê uzna-nym za winnych158.Kto zaœ odmawia mu pos³uszeñstwa, ponosi karê, jakbydopuœci³ siê obrazy samego Boga.Ofiary, które sk³adamy, nie maj¹ na celuupijania siê —jest to bowiem odra¿aj¹ce dla Boga — lecz sk³onienie nas dowstrzemiêŸliwoœci159.Przy sk³adaniu ofiar nale¿y najpierw modliæ siêo wspólne dobro, potem o nasze w³asne.Jesteœmy bowiem zrodzeni do ¿yciawe wspólnocie i ten, kto stawia j¹ ponad korzyœæ osobist¹, jest szczególnieBogu mi³y.Prosiæ zaœ nale¿y Boga nie o to, aby dawa³ nam dobra — da³ jenam przecie¿ z w³asnej woli i przeznaczy³ do powszechnego u¿ytku — leczo to, abyœmy mogli je otrzymaæ, a po otrzymaniu zachowaæ.Ze wzglêdu naofiary prawo nakazuje oczyszczenia po pogrzebie, po³ogu, stosunku ma³¿eñ-skim i w licznych innych wypadkach160.24Przepisy prawne dotycz¹ce ma³¿eñstwaA jakie s¹ nasze przepisy prawne dotycz¹ce ma³¿eñstwa? Prawo uznaje je-den naturalny zwi¹zek, mianowicie z kobiet¹ i to jedynie wtedy, gdy celem jestp³odzenie dzieci161.Obcowanie mê¿czyzn z mê¿czyznami uwa¿a za czynwstrêtny i œmierci¹ ka¿e tego, kto by na to siê powa¿y³162.Przy zawieraniuma³-¿eñstwa z kobiet¹ nakazuje nie baczyæ na posag, nie porywaæ jej si³¹ ani niena-k³aniaæ jej przy pomocy podstêpu czy oszustwa, ale ubiegaæ siê o jej rêkê u te-go, kto ma prawo j¹ oddaæ w zamê¿cie za cz³owieka odpowiedniego ze wzglê-du na pokrewieñstwo163.[Kobieta jest — jak g³osi prawo — pod ka¿dymwzglêdem ni¿sza od mê¿czyzny164.Dlatego te¿ powinna mu byæ pos³uszna niegwoli poni¿enia, lecz aby ni¹ kierowano, poniewa¿ Bóg da³ w³adzêmê¿czyŸnie]165.Mê¿owi wolno obcowaæ tylko z w³asn¹ ¿on¹; uwiedzenie cu-dzej ¿ony jest grzechem.Ktokolwiek siê tego dopuœci³, czy to gwa³c¹c dziewicêprzyrzeczon¹ ju¿ komu innemu, czy uwodz¹c kobietê zamê¿n¹, tego czeka nie-ub³agana œmieræ166.Prawo nakazuje wychowywaæ wszystkie dzieci i zabraniakobietom poronienia czy innego sposobu uœmiercania p³odu; kobieta, która oka-za³aby siê tego winna, uwa¿ana jest za dzieciobójczyniê, gdy¿ niszczy duszêi pomniejsza naród167.Tak¿e nie mo¿e byæ czystym ten, kto dopuszcza siêuwiedzenia po³o¿nicy168.Nawet po prawowitych stosunkach mê¿a z ¿on¹ ko-nieczna jest ablucja169, gdy¿ prawo uwa¿a, ¿e w ten sposób dusza, przechodz¹cw inne miejsce, doznaje skalania170.Dusza bowiem cierpi, gdy zostaje wprowa-dzona do cia³a171 i tak samo wtedy, gdy od³¹cza siê od niego przez œmieræ.Dla-tego to we wszystkich takich wypadkach prawo nakaza³o oczyszczenia.25Wychowywanie dzieciPrawo nie pozwala urz¹dzaæ uczt nawet z okazji narodzin dzieci ani wy-korzystywaæ tego jako pretekstu do upijania siê172, lecz od samego pocz¹tkuich wychowywania zaleca³o trzeŸwoœæ.Nakazywa³o te¿ uczyæ je czytaniai poznawania praw i czynów przodków173, aby te ostatnie naœladowa³y ichi nie mog³y wymawiaæ siê tym, ¿e ich nie znaj¹.26Obrzêdy pogrzebowePrawo przewidzia³o tak¿e obrzêdy religijne dotycz¹ce zmar³ych, jednak bezkosztownych pogrzebów i wznoszenia okaza³ych pomników.Urz¹dzeniem po-grzebu maj¹ zaj¹æ siê najbli¿si krewni, a wszyscy przechodz¹cy174 [obok kon-duktu pogrzebowego do niego] siê przy³¹czyæ i dzieliæ lamenty z rodzin¹175.Popogrzebie nale¿y oczyœciæ zarówno dom, jak i jego mieszkañców176, [aby ktoœwinny zabójstwa by³ jak najdalszy od uwa¿ania siê za czystego]177.27Czeœæ dla rodziców i inne przepisyOkazywanie poszanowania rodzicom prawo stawia zaraz po czci nale¿-nej Bogu178, a tego, kto nie odwzajemnia siê za otrzymane od nich dobro-dziejstwa i dopuszcza siê w czymkolwiek uchybienia wzglêdem nich, skazu-je na ukamienowanie179.Od m³odych wymaga otaczania szacunkiemka¿dego starszego180, poniewa¿ Bóg jest najstarszy ze wszystkich181 [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]