[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.6.2.Akupunktura a ból doœwiadczalnyRównoczeœnie z pracami klinicznymi prowadzono prace doœwiadczalne, którychcelem by³o wyjaœnienie mechanizmu analgezji akupunkturowej.Pos³ugiwano siênajczêœciej metod¹ sztucznie zadawanego bólu (ból doœwiadczalny) i ocen¹reakcji na niego.Badania bólu doœwiadczalnego wykonuje siê u zwierz¹t oraz uludzi zdrowych, poinformowanych o technice badania, którzy wyra¿¹ na to zgodê.Wbrew panuj¹cej opinii badania takie nie s¹ niebezpieczne ani bardzo przykre,si³a bodŸca dra¿ni¹cego jest zazwyczaj niewielka, a badany ma prawo przerwaædoœwiadczenie, gdyby okaza³o siê dla niego zbyt nieprzyjemne.Ból wywo³uje siêbodŸcami mechanicznymi, termicznymi lub elektrycznymi o powoli wzrastaj¹cejsile.W chwili gdy badany odczuwa bodziec jako bolesny, notuje siê natê¿eniebodŸca, jest to tzw.próg bólu.U zwierz¹t obserwuje siê ich zachowanie:pobudzenie ruchowe, agresjê, odruchy ucieczkowe.Po zachowaniu poznaje siêwiêc, kiedy zwierzê odczuwa bodziec jako nieprzyjemny, bolesny.Oznaczaj¹c prógbólu (czyli natê¿enie bodŸca wywo³uj¹ce odczucie bólu) przed podaniem leku ipo, mo¿na oceniæ, jak lek wp³ywa na próg bólu, a wiêc czy wykazuje dzia³anieprzeciwbólowe i jak silne.Zastosowanie tych badañ do akupunktury pozwoli³ooceniæ jej w³aœciwoœci analgetyczne.Autor przeprowadzi³ badania analgezjiakupunkturowej w miejscu bardzo odleg³ym od nak³uwanego punktu*.Nak³uwaniepunktu Ho-ku (p.ryc.22 a i b) prawej d³oni podwy¿szy³o próg bólu mierzony nalewym podudziu.Poniewa¿ punkt Ho-ku wed³ug literatury chiñskiej jestreprezentacyjny dla twarzy, g³owy i koñczyn górnych, przeto uzyskany wynikœwiadczy³by o niespecyficznym dzia³aniu przeciwbólowym akupunktury.Organizm odbiera bodŸce z otaczaj¹cego œwiata poprzez bogat¹ sieæwyspecjalizowanych narz¹dów odbiorczych zwanych receptorami.W skórze znajduj¹siê receptory odbieraj¹ce dotyk, ucisk, k³ucie, zmiany temperatury.Narz¹ds³uchu jest wyspecjalizowany w odbiorze bodŸców akustycznych, a wzroku -bodŸców œwietlnych (wzrokowych).W pojêciu neurofizjologicznym akupunktura jestmetod¹ dra¿nienia receptorów skóry.Powstaje wiêc pytanie: czy dra¿nienieinnych kategorii, receptorów, na przyk³ad wzroku, s³uchu, daje efektprzeciwbólowy? Pos³uguj¹c siê tak¹ sam¹ metod¹ badania bólu doœwiadczalnegostosowano u ochotników 4 ró¿ne rodzaje stymulacji: akupunkturê punktu Ho-ku(jak wy¿ej), elektrostymulacjê (umieszczano elektrody nad prawym nerwempromieniowym), fotostymulacjê (stymulacjê receptorów wzrokowych za pomoc¹migaj¹cej lampy) i fonostymulacjê (stymulacjê receptorów s³uchu za pomoc¹g³oœnych stuków odtwarzanych z taœmy magnetofonowej).Wszystkie cztery metodystymulacji: akupunktura, elektrostymulacja, fotostymulacja i fonostymulacjawykazuj¹ podobne dzia³anie przeciwbólowe, charakteryzuj¹ce siê podwy¿szeniemprogów bólu (progi bólu mierzone by³y na lewej koñczynie dolnej) o oko³o 24% wstosunku do wartoœci uzyskanych w grupie kontrolnej.Efekt ten nale¿y okreœliæjako uogólnion¹ hipalgezjê; t³umaczy³by on tzw.reakcjê ogóln¹ w wynikuakupunktury.Oprócz tego akupunktura mo¿e mieæ dzia³anie miejscowe i odcinkowe,o czym w nastêpnym rozdziale.Badania doœwiadczalne potwierdzi³y wiêc obserwacje kliniczne izdyskwalifikowa³y ostatecznie akupunkturê jako metodê analgezji operacyjnej.Wiêksz¹ uwagê zwrócono wobec tego na problem bólu przewlek³ego, leczonegopowszechnie s³abymi œrodkami przeciwbólowymi.6.3.Leczenie bólu przewlek³egoPo niedawnej fali farmakoterapii nast¹pi³ nawrót do metod fizykalnych ipsychologicznych.Akupunktura jest przecie¿ jedn¹ z metod fizykalnych - polegana mechanicznym dra¿nieniu receptorów skóry, istnieje mo¿liwoœæ dawkowania isumacji efektu, we wspó³czesnej modyfikacji jest metod¹ stosunkowo prost¹ ibezpieczn¹.Odmiany akupunktury, elektroakupunktura i masa¿ punktowy, jeszczebardziej zbli¿aj¹ j¹ do klasycznej fizykoterapii.W leczeniu bólu przewlek³egoakupunktura sprawdzi³a siê, odnalaz³a nareszcie swoje miejsce, jako jedna zkilkunastu podobnych metod fizykoterapii.Wiêkszoœæ chorób przebiegaj¹cych zbólem przewlek³ym (ból g³owy, twarzy, krzy¿a itd [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]