[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.(Pomyliłem się?… Tak.) Lecz anonim nie chciał sczeznąć.Dziwna rzecz, nie mógł się odkleić od tego słowa.Im energiczniej je odrzucał, tym idiotyczniej wracało.Siedział skurczony.W głowie — muł.Anonim.Teraz był już niemal pewien tego, że słowo to przesłania jakieś inne.To się zdarza.Wyskoczy fałszywe hasło i nie można ani pozbyć się go, ani zedrzeć z tego, które zakrywa.Anonim.Wstał.Na półce, pamiętał, tkwił między marsjanami gruby słownik.Otworzył go na chybił trafił przy „AN”.Ana.Anakantyka.Anaklasyka.Anakonda.Anakreontyk.Anakruza.Analekta.(Ilu słów człowiek nie zna…) Analiza.Ananas.Ananke (greckie): Bogini przeznaczenia.(To…? Ale co ma wspólnego bogini…) Także: przymus.Łuski spadły.Zobaczył biały gabinet, plecy lekarza, który telefonował, okno otwarte i papiery na biurku, które podwijał przeciąg.Zwykłe badanie lekarskie.Nie starał się wcale przeczytać maszynowego tekstu, ale oczy same pochwyciły drukowane litery, jako chłopiec jeszcze uczył się uporczywie czytania do góry nogami.„Warren Cornelius, rozpoznanie: Syndrom anankastyczny.” Lekarz zauważył rozsypkę papierów, zebrał je i schował do teczki.Czy nie był ciekaw, co oznaczała ta diagnoza? Chyba tak, ale czuł, że to nie byłoby w porządku — a potem zapomniał.Ile lat temu? Co najmniej sześć.,Odstawił słownik, jednocześnie poruszony, rozgrzany wewnętrznie, ale i rozczarowany.Ananke — przymuś, więc chyba nerwica natręctw.Nerwica natręctw! Czytał o niej, co się tylko dało, jako chłopiec jeszcze — była taka rodzinna sprawa — chciał się dowiedzieć, co to znaczy i pamięć, chociaż nie bez oporu, przecież udzielała wyjaśnień.Już co jak co, ale pamięć miał dobrą.Powracały zdania lekarskiej encyklopedii w krótkich błyskach olśnień, bo się od razu nakładały na postać Corneliusa.Widział go teraz zupełnie inaczej niż dotąd.Było to zarazem wstydliwe i żałosne widowisko.A więc to dlatego mył ręce po dwadzieścia razy dziennie i musiał uganiać się za tymi muchami, i wściekał się, gdy zginęła mu kartka–zakładka do książki, i trzymał ręcznik pod kluczem, i nie mógł siadać na cudzym krześle… Jedne czynności przymusowe rodziły następne, coraz mocniej obłaził go ich pomiot, aż stawał się pośmiewiskiem.Nie uszło to w końcu uwadze lekarzy.Zdjęli go z pokładu.Gdy Pirx wytężył pamięć, wydało mu się, że na samym dole stronicy znajdowały się trzy słowa rozstrzelone: „niezdolny do lotów”.A że psychiatra nie znał się na komputerach, pozwolił mu pracować w „Syntronics”.Pewno uznał, że to właśnie doskonałe miejsce dla takiego skrupulata.Co za pole do popisu dla pedanterii! Corneliusa musiało to podnieść na duchu.Praca użyteczna i — co najważniejsze — w najściślejszym związku z kosmonautyką…Leżał z oczami wlepionymi w sufit i nie musiał się nawet specjalnie wysilać, żeby sobie wyobrazić Corneliusa w „Syntronics”.Co tam robił? Nadzorował symulatory przy obciążaniu okrętowych komputerów.To znaczy — utrudniał im pracę, a dawanie szkoły było jego żywiołem.Niczego lepiej nie umiał.Ten człowiek musiał żyć w stałej rozpaczy, że wezmą go w końcu za wariata, jakim nie był.W sytuacjach prawdziwie krytycznych nigdy nie tracił głowy.Był dzielny, ale tę dzielność na co dzień zjadały mu po trochu natręctwa.Pomiędzy załogą i swoim pokręconym wnętrzem musiał się czuć jak między młotem a kowadłem.Patrzał na cierpiętnika nie dlatego, że ulegał owym musom, że był szalony, ale dlatego właśnie, że z tym walczył i bezustannie szukał pretekstów, usprawiedliwień, potrzebne były mu te regulaminy, chciał się nimi wytłumaczyć, że to nie on wcale, że to nie z niego ten wieczny dryl.Nie miał duszy kaprala — no bo czy w takim wypadku czytałby Poego, historie makabryczne i niesamowite? Może szukał w nich swojego piekła? Mieć w sobie taki kłębek drucianych musów, takie żerdzie jakieś, tory, i wciąż się z tym bić, zgniatać to, wciąż od nowa… Na dnie tego wszystkiego był strach, że stanie się coś nieprzewidzianego, przeciw temu się tak wciąż dozbrajał, musztrował, ćwiczył, te jego próbne alarmy, wizytacje, kontrole, bezsenne łażenie po całym statku, wielki Boże — wiedział, że się z niego w kułak śmieją, może nawet pojmował, jakie to wszystko niepotrzebne.Czy jest do pomyślenia, że on się na tych komputerach tam jakby mścił? Że im dawał szkołę? Jeśli i tak było, chyba nie zdawał sobie z tego sprawy.To się nazywa wtórna racjonalizacja.Wytłumaczył sobie, że właśnie tak powinien postępować.Zadziwiająca rzecz, jak przyłożenie do tego, co już poprzednio wiedział, co znał w postaci szeregu anegdot — całkiem innego języka, terminów medycznych, nadawało zdarzeniom nowy sens.Mógł zajrzeć w głąb, a pozwalał na to wytrych, jakiego dostarcza psychiatria.Mechanizm cudzej osobowości objawiał się nagi, zwięzły, zredukowany do garstki nieszczęsnych odruchów, którym nie można ujść.Myśl o tym, że można być lekarzem i tak właśnie traktować ludzi, nawet żeby im pomagać, wydała mu się do niesamowitości odpychająca.Zarazem rozcieńczona aura błazeństwa, co otaczała jakby nikłą obwódką wspomnienia o Corneliusie, sczezła.W tym nowym, niespodziewanym widzeniu nie było miejsca na przymieszkę cwaniackiego, złośliwego humorku rodem ze szkoły, koszar i pokładów.Nie było nic w Corneliusie, z czego można by się śmiać.Praca w „Syntronics”.Zdawałoby się — idealnie dostosowana do człowieka: obciążać, wymagać, komplikować do granicy wytrzymałości.Mógł wreszcie wyswobodzić uwięzione w sobie musy [ Pobierz całość w formacie PDF ]